Wrocław 300 lat temu

 Stolica Śląska była od 1526 roku posiadłością Habsburgów związaną ekonomicznie i politycznie z Królestwem Czech. Wrocław cieszył się autonomią, z której skwapliwie korzystał podporządkowując sobie inne śląskie miasta. W XVII wieku Habsburgowie patrzyli zwykle krzywym okiem na wrocławski protestantyzm, ale gdy próbowali wprowadzić kontrreformację musieli podstępem przemycać agentów kontrreformacji – tak bardzo bali się rady. Dopiero w drugiej połowie XVII wieku kontrreformacja przyniosła pewne postępy. Elita pozostała jednak w znacznej mierze potężna i niezależna i być może „wariant gdański” (Gelehrten) by się powtórzył, gdyby nie przejecie miasta wraz z cała prowincją przez scentralizowane państwo pruskie (1740-1741)[1]. Tak to wariant holendersko-gdański przeszedł w darmsztadzko-berliński.

800px-Breslau_c1736
Il. Wrocław AD 1736.


Kres złotego wieku stanowiła wojna trzydziestoletnia, która choć nie zniszczyła miasta bezpośrednio – Wrocław nie przyjął ani załóg cesarskich ani protestanckich – mocno uderzyła w jego okolice. Ponowny powolny rozkwit nastąpił dopiero po pokoju westfalskim (1548). Cesarz Leopold I w 1702 założył w mieście kolegium jezuickie, którą to datę uznaje się za powstanie Uniwersytetu Wrocławskiego. Uniwersytet Wrocławski powstałby wcześniej, ale przeszkodził w tym Uniwersytet Krakowski, wysyłając swego czasu list do papieża oprotestowujący dokument fundacyjny wydany przez Władysława Jagiellończyka w Budzie w roku 1505, przez co uniwersytet powstał dopiero prawie 2 wieki później.   W 1703 wzniesiono pierwsze olejowe latarnie na Rynku.
Wojny śląskie zaszkodziły miastu w ograniczonym stopniu[potrzebne źródło]. Jednak przejęcie Śląska przez Prusy Fryderyka II (1742) oznaczało utratę wszystkich dotychczasowych przywilejów. Na pociechę Wrocław otrzymał tytuł miasta królewskiego, stając się trzecią obok Berlina i Królewca rezydencją monarchy (Königliche und Residenziale Hauptstadt Breslau, Królewskie i Rezydencjalne Stołeczne Miasto Wrocław). Ludność zwolniono z uciążliwej służby wojskowej.    W grudniu  1757  Wrocław był oblężony, a w 1758 miasto nawiedziła epidemia ospy , która zabiła około 3 tys. osób spośród 40 tys mieszkańców miasta.  W roku 1791 pożar, który wybuchł w nocy z 25 na 26 maja zniszczył most katedralny i uszkodził zabudowania na Ostrowie Tumskim i wyspie Piasek.
 


[1] Vide: N. Davies, R. Moorhouse, Mikrokosmos. Portret miasta środkowoeuropejskiego. Wrocław. Breslau. Vratislavia, Kraków 2002

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Mój dziadek - Edmund Harwas (1912-1996)

Obraz
Edmund Harwas (ur. 23 grudnia 1912 w Hagen, zm. 27 kwietnia 1996 w Poznaniu) – polski filozof, pedagog społeczny, andragog, docent UAM, specjalista z dziedziny oświaty dorosłych i kierownik zakładu na UAM zajmującego się ta problematyką, uczestnik kampanii wrześniowej. Syn Jana Harwasa, urzędnika pocztowego, i jego żony Franciszki. Był młodszym z ich dwóch synów. Jego brat Jan Harwas zginął rozstrzelany przez Niemców w sierpniu 1944, jako działacz francuskiego podziemia – Resistance. Edmund Harwas urodził się w Hagen, ponieważ jego rodzice zostali wcześniej przesiedleni w głąb Rzeszy. Po powrocie z Niemiec w 1918, rodzina zamieszkała w Rogoźnie Wielkopolskim. Tam Edmund Harwas chodził do szkoły elementarnej i gimnazjum klasycznego im. Przemysława. W 1930 roku zdał maturę i zapisał się na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Poznańskiego. W 1936 obronił pracę magisterską z nauk filozoficznych. W latach 1938–1939 studiował pedagogikę na Wydziale Prawno-Ekonomicznym. W styczniu 1939 podjął p...
Czytaj więcej

Japońskie podejście do religii. Religia dla ludzi a nie odwrotnie

Obraz
  Mam wrażenie, że na Zachodzie podejście do życia religijnego się zmienia, dlatego katolickie i baptystyczne elitki stają się tak panikarsko agresywne. Jako ateista, nie uznaję boskości, a tzw. świat duchowy z filozofią, religia i sztuką, uważam za wykwit materialnej kultury, niemniej jednak fascynują mnie różne podejścia do religijności. Zajmując się szerzej różnicami między Japonią i Chinami a Zachodem zauważyłem, że ludzie Zachodu maja tendencję do służenia religii, podczas gdy ludzie Wschodu do używania jej. Stąd choć zdarzają się w Azji agresywniejsze ruchy religijne (Birma, BJN w Indiach, nacjonalistyczny pseudoszintoizm japoński XIX wieku), Azjaci a zwłaszcza Japończycy, którzy często wierzą tylko w duchy zmarłych, czego zwykle nie odbierają jako nieracjonalne, uważają, że to religia ma służyć człowiekowi, a nie odwrotnie. To nie Kościoły mają wpływać na ustawy o aborcji itp, tylko człowiek prywatny poszukujący życia religijnego ma zajrzeć do świątyni by poprawić ...
Czytaj więcej

Japońska kultura bezpieczeństwa

Obraz
  Oto mój nowy artykuł opublikowany w ramach monografii: Marian Kopczewski, Anna Kurkiewicz, Stanisław Mikołajczak (redakcja naukowa), Paradygmaty badań nad bezpieczeństwem, Jednostki, grupy i społeczeństwa, t. 1, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa w Poznaniu. Poznań 2015, ISBN: 978-83-65096-18-0 Piotr Napierała Japońska kultura bezpieczeństwa Japonia jest krajem położonym w wyjątkowo aktywnym sejsmicznie rejonie świata. Jednocześnie jednak jest to kraj zamożny, a więc nie całkiem bezradny wobec wyzwań rzucanych człowiekowi przez żywioły. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie charakterystycznych cech japońskiego podejścia do zapewnienia bezpieczeństwa populacji swego kraju. Ponieważ kraje nawiedzają często trzęsienia ziemi, uderzenia niszczących fal tsunami i tajfuny (te ostatnie zwykle uderzają w Japonię tylko swymi „ogonami”, koncentrując siły na Filipinach), Japończycy mają reputację ludzi odważnych i zorganizowanych, niczym niewzruszonych i zdyscyplinowanych, oraz ...
Czytaj więcej